Kumar bağımlılığı nedir ve nasıl kurtulurum?
Sıklıkla karşılaşır olduğumuz bir durum haline gelen kumar bağımlılığına birçok araştırmacı ve uzman halen “bağımlılık” kavramını kullanmayı tercih etmese de psikoloji alanında uluslararası kabul gören DSM-5 tanı kriterlerine göre bağımlılık olarak kabul edilmiştir. Başka bir ifadeyle tedavi gerektiren bir psikolojik bir durum olarak da ifade etmek mümkündür. Türkiye Cumhuriyeti kanunlarında “şansa dayalı olan” ve “kazanç kastı” olan bir eylem olarak tarif edilen kumar, kişilerin maddi imkanlar üzerinden riske girmesini gerektiren bir eylem olarak da ifade edilebilir.
Her ne kadar “kumar bağımlılığı” bir kavram olarak genellenerek kullanılsa da her kumar oynama davranışı bağımlılık olarak görülmez. Kumar oynamış bir kişi bu oynama sonrasında davranışlarını kontrol ederek bir daha oynamayabilirken, bazı kişiler eğlence amacıyla belirli zamanlarda, bazıları daha sık, bazıları kumar oynamak istememesine rağmen oynama bazıları ise hayatın en önemli faaliyeti olarak kumarı hayatın merkezine alma gibi çeşitli davranış örüntülerine sahip olabilmektedir.
KUMAR OYNAYANLARDA GÖRÜLEN BAZI RİSKLER
Birçok araştırma madde ve alkol bağımlılıkları gibi kumar bağımlılığının da bu bağımlılık türleri ile benzerlikler gösterdiklerini ifade etmiştir. Kumar oynayan kişilerin duygudurum bozuklukları, kaygı bozukluklarının yanı sıra intihar gibi riskli davranışlarıyla da nispeten daha çok karşı karşıya geldiğini göstermektedir. Her ne kadar bu riskleri konu alan araştırmalardaki risk oranlarını paylaşmayı tercih etmesek de oldukça ciddi oranların araştırmacılar tarafından açıkladığını da söylemek durumundayız.
Kadınların kumar oyunlarına yönelik tutumlarının erkeklerden daha az olduğu, işsizlik problemi yaşayan ve sosyoekonomik açıdan daha az gelirli olan kişilerin ve depresif duygudurum belirtileri ortaya çıkmış kişilerin daha çok kumar oynamaya yöneldiği de önemli bir gözlem sonucudur. Ayrıca 27 yaş üzeri kişilerde daha sık gözlemlenen bir durum olarak, yaşın da dikkat çekici bir faktör olduğunu söylemek mümkündür.
KUMAR OYNAMA SÜRELERİ VE OYNAYAN KİŞİ SAYISI ARTIYOR
Tüm riskleri ile birlikte kumar oynamaya yönelen kişilerin sayısı ve oynama sürelerinin arttığını ifade etmek mümkün. Bu durumun nedenlerinden belki de en çok göze çarpanı kumarın internet üzerinden çevrimiçi olarak oynanabilmesi ve banka hesapların kolaylıkla bu ortamlara para aktarılabilmesi olarak görülüyor.
KUMAR BAĞIMLISI OLDUĞUNUZU DÜŞÜNÜYOR VE BUNDAN KURTULMAK MI İSTİYORSUNUZ?
Gerek bağımlılık boyutunda gerekse isteyerek oynama sonucunda yaşanan pişmanlıklar olsun, bu durum bir uzmana ihtiyaç duyduğunuzun işareti olarak kabul edilebilir. Psikolojik danışma bu bağlamda önemli ve ciddi bir ihtiyaçtır. Ancak terapi ve tedavi (ilaçlı tedavi dahil) birçok yönteme gereksinim duyulabilir. Bu gereksinimlerin bir uzmanla görüşmeniz sonrasında belirlenmesi ve bu bağlamda müdahalenin yapılması mümkündür.
Kumar oynama davranışları kontrol altında tutulamadığında, aile içi sorunlar ve çeşitli sosyal problemlerde ortaya çıkabilmekte ve var olan problemler de daha şiddetli hal alabilmektedir. Bunlara ek olarak ciddi duygudurum bozuklukları, aşırı risk grubuna girmeye varan tehlikeli sonuçlarda doğurabilmektedir. Psikolojik destek alan bireyler ise bu olumsuzluklara karşı çözüm üretebilme ve olumsuzlukların üstesinden gelebilme imkanı bulabilmektedir.
Kumar oynama davranışına neden olan alt faktörlerin psikolojik danışma ortamlarında bulunması ve onlara yönelik müdahalelerin yapılması da gerekebilir. Ancak psikolojik danışma ortamında ele alınmayan kumar oynama davranışları yüzeysel ve asıl köklerinden kopuk şekilde değerlendirilebileceğinden, çözüm için uygulanan yöntemler de yetersiz kalabilir.
